دیفای (Decentralized Finance)
امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi: Decentralized Finance) یک فناوری مالی در حال ظهور است که بر اساس دفتر کل توزیع شده ایمن مشابه آنچه توسط ارزهای دیجیتال استفاده میشود، است. این سیستم کنترل بانکها و موسسات را بر پول، محصولات مالی و خدمات مالی حذف میکند.
برخی از جذابیتهای کلیدی دیفای برای بسیاری از مصرفکنندگان عبارتند از:
- هزینههایی را که بانکها و سایر شرکتهای مالی برای استفاده از خدمات خود دریافت میکنند حذف میکند.
- پول خود را به جای اینکه در بانک نگه دارید، در یک کیف پول دیجیتالی امن نگهداری میکنید.
- هر کسی با اتصال به اینترنت میتواند بدون نیاز به تأیید از آن استفاده کند.
- میتوانید ارز را در چند ثانیه و چند دقیقه انتقال دهید.
برای درک دیفای و نحوه عملکرد آن، درک تفاوت امور مالی متمرکز با DeFi کمک می کند.
امور مالی متمرکز (Centralized Finance)
در امور مالی متمرکز، پول شما توسط بانک ها نگهداری می شود، شرکت هایی که هدف اصلی آنها کسب درآمد است. سیستم مالی مملو از اشخاص ثالثی است که جابجایی پول بین طرفین را تسهیل میکنند و هر یک برای استفاده از خدمات خود کارمزد دریافت میکنند. به عنوان مثال، فرض کنید یک باتری شیر با استفاده از کارت اعتباری خود خریداری می کنید. هزینه از تاجر به یک بانک خریدار می رود، که جزئیات کارت را به شبکه کارت اعتباری ارسال می کند.
شبکه هزینه را پاک میکند و از بانک شما درخواست پرداخت م کند. بانک شما هزینه را تأیید میکند و تأییدیه را از طریق بانک گیرنده به شبکه ارسال میکند تا به تاجر برگردد. هر نهاد در زنجیره برای خدمات خود مبلغی را دریافت میکند، عموماً به این دلیل که بازرگانان باید برای توانایی شما برای استفاده از کارتهای اعتباری و نقدی پرداخت کنند.
تمام تراکنشهای مالی دیگر هزینه دارد. درخواست وام ممکن است چند روز طول بکشد تا تایید شود. در صورت مسافرت حتی ممکن است نتوانید از خدمات بانک استفاده کنید.
دو مورد از اهداف DeFi کاهش زمان تراکنش و افزایش دسترسی به خدمات مالی است.
امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance)
امور مالی غیرمتمرکز با اجازه دادن به افراد، بازرگانان و مشاغل برای انجام تراکنشهای مالی از طریق فناوریهای نوظهور، واسطهها را حذف میکند. این امر از طریق شبکههای مالی نظیر به نظیر که از پروتکلهای امنیتی، اتصال، نرم افزار و پیشرفتهای سختافزاری استفاده میکنند، انجام میشود.
از هر جایی که به اینترنت متصل هستید، میتوانید با استفاده از نرمافزاری که اقدامات مالی را در پایگاههای داده مالی توزیعشده ثبت و تأیید میکند، قرض بدهید، تجارت کنید، و وام بگیرید. یک پایگاه داده توزیع شده در مکان های مختلف قابل دسترسی است. دادهها را از همه کاربران جمعآوری و جمعآوری میکند و از مکانیزم اجماع برای تأیید آن استفاده میکند.
امور مالی غیرمتمرکز از این فناوری برای حذف مدلهای مالی متمرکز استفاده میکند و هر کسی را قادر میسازد تا از خدمات مالی در هر مکانی صرف نظر از اینکه چه کسی یا کجاست استفاده کند.
برنامههای DeFi به کاربران از طریق کیف پولهای شخصی و خدمات معاملاتی که به افراد خدمات میدهند، کنترل بیشتری بر پول خود میدهند.
نکته مهم این است که در حالیکه دیفاب کنترل را از اشخاص ثالث سلب می کند اما باعث ناشناس ماندن نمیشود. تراکنشهای شما ممکن است نام شما را نداشته باشند، اما توسط نهادهایی که به اطلاعات تراکنش دسترسی دارند قابل ردیابی هستند. این نهادها ممکن است دولتها، مجریان قانون یا سایر نهادهایی باشند که برای حمایت از منافع مالی افراد وجود دارند.
دیفای چگونه کار می کند؟
دیفای از فناوری بلاکچین استفاده میکند که ارزهای دیجیتال از آن استفاده میکنند. بلاکچین یک پایگاه داده یا دفتر کل توزیع شده و ایمن است. برنامههایی بهنام dApps برای مدیریت تراکنشها و اجرای بلاکچین استفاده میشوند.
در بلاکچین، تراکنشها در بلوکها ثبت میشوند و سپس توسط سایر کاربران تایید میشوند. اگر این تایید کنندهها بر سر یک تراکنش توافق کنند، بلوک بسته و رمزگذاری می شود. بلوک دیگری ایجاد میشود که اطلاعات مربوط به بلوک قبلی را در خود دارد.
بلوکها از طریق اطلاعات موجود در هر بلوک در حال پردازش به یکدیگر «زنجیره» میشوند و نام بلاکچین را به آن میدهند. اطلاعات موجود در بلوکهای قبلی را نمیتوان بدون تأثیر بر بلوکهای بعدی تغییر داد، بنابراین راهی برای تغییر زنجیره بلوک وجود ندارد. این مفهوم همراه با سایر پروتکل های امنیتی، ماهیت امن یک بلاکچین را فراهم می کند.
محصولات مالی DeFi
تراکنشهای مالی همتا به همتا (P2P) یکی از مقدمات اصلی DeFi است. تراکنش P2P DeFi جایی است که دو طرف توافق میکنند ارز دیجیتال را برای کالا یا خدمات با شخص ثالثی که درگیر آن هستند مبادله کنند.
برای درک کامل این موضوع، نحوه دریافت وام در امور مالی متمرکز را در نظر بگیرید. شما باید به بانک خود یا نهاد وامدهنده دیگری بروید و برای وام درخواست دهید. اگر درخواست شما تأیید شود، برای استفاده از خدمات آن نهاد وامدهنده باید بهره و هزینه خدمات را پرداخت کنید.
وام دهی همتا به همتا تحت DeFi به این معنی نیست که هیچ سود و کارمزدی وجود نخواهد داشت. با این حال، به این معنی است که شما گزینههای بیشتری خواهید داشت زیرا وام دهنده میتواند در هر کجای دنیا باشد.
در DeFi، از برنامه مالی غیرمتمرکز خود (dApp) برای وارد کردن نیازهای وام خود استفاده میکنید، و یک الگوریتم شما را با همتایانتان مطابقت میدهد که نیازهای شما را برآورده میکنند. سپس باید با یکی از شرایط وامدهنده موافقت کنید و وام خود را دریافت کنید.
تراکنش در بلاکچین ثبت می شود. وام خود را پس از تأیید مکانیسم اجماع دریافت میکنید. سپس، وام دهنده میتواند در فواصل زمانی توافقشده، پرداختها را از شما دریافت کند. هنگامی که پرداختی را از طریق dApp خود انجام میدهید، dApp فرآیند مشابهی را در بلاکچین دنبال میکند. سپس، وجوه به وامدهنده منتقل میشود.