رمزارز (cryptocurrency) چیست و چگونه کار می کند؟
رمزارز (cryptocurrency) که به آن کریپتو یا ارز دیجیتال نیز گفته میشود، به هر شکل ارزی یا پول گفته میشود که به صورت دیجیتال یا مجازی وجود دارد و از رمزنگاری (cryptography) برای ایمنسازی تراکنشها استفاده میکند. ارزهای دیجیتال مرجع صادرکننده یا تنظیمکننده مرکزی ندارند، در عوض از یک سیستم غیرمتمرکز برای ثبت تراکنشها و صدور واحدهای جدید استفاده میکنند.
رمزارز چیست؟
رمزارز یک سیستم پرداخت دیجیتالی است که برای تایید تراکنشها به بانکها متکی نیست؛ یک سیستم همتا به همتا است که می تواند هر کسی را در هر جایی قادر به ارسال و دریافت پرداخت کند. به جای انتقال و مبادله پول فیزیکی در دنیای واقعی، پرداختهای ارز دیجیتال صرفاً به عنوان ورودیهای دیجیتالی به یک پایگاه دیتا آنلاین که تراکنشهای خاص را توصیف میکند، وجود دارد. هنگامی که وجوه ارز دیجیتال را انتقال میدهید، تراکنشها در دفتر کل ثبت میشوند. ارزهای دیجیتال در کیف پولهای دیجیتال ذخیره میشوند.
این واحد پولی به این دلیل رمزارز خواندهمیشود که از رمزگذاری برای تأیید تراکنشها استفاده میکند. این بدان معناست که کدنویسی پیشرفته در ذخیره و انتقال دادههای ارزهای دیجیتال بین کیفپولها و به دفتر کل عمومی (ledger) نقش دارد. هدف از رمزگذاری ایجاد امنیت و ایمنی است.
اولین رمزارز بیتکوین بود که در سال 2009 تاسیس شد و تا به امروز شناختهشدهترین رمزارز باقی مانده است. بیشتر علاقه به رمزارزها، تجارت برای کسب سود است، زیرا دلالان و کارگزاران در مواقعی قیمتها را بالا میبرند.
رمزارز چگونه کار می کند؟
رمزارزها بر روی یک دفتر کل توزیع شده به نام بلاکچین اجرا میشوند. بلاکچین رکوردی از تمام تراکنشهایی است که توسط دارندگان رمزارزها انجام میشود.
واحدهای ارز دیجیتال که سکه (coin) یا توکن نامیده میشوند از طریق فرآیندی به نام استخراج (mining) با حل مسائل پیچیده ریاضی در کامپیوتر ایجاد میشوند. کاربران همچنین میتوانند ارزها را از کارگزاران و صرافیها خریداری کنند، سپس آنها را با استفاده از کیف پولهای کریپتو خود ذخیره و خرج کنند.
اگر صاحب ارز دیجیتال هستید، مالک هیچ چیز ملموسی نیستید. آنچه شما در اختیار دارید کلیدی است که به شما امکان می دهد رکورد یا واحد اندازهگیری را بدون شخص ثالث قابل اعتماد از یک شخص به فرد دیگر منتقل کنید.
اگرچه بیتکوین از سال 2009 وجود داشته است اما رمزارزها و کاربردهای فناوری بلاکچین هنوز در چارچوب امور مالی در حال ظهور و تکامل هستند. پیشبینی میشود در آینده استفادههای بیشتری از رمزارزها شود و معاملات از جمله اوراق قرضه، سهام و سایر داراییهای مالی را بتوان در نهایت با استفاده از این فناوری معامله کرد.
نمونههای از ارزهای دیجیتال
هزاران ارز دیجیتال وجود دارد. برخی از شناختهشدهترین آنها عبارتند از: بیتکوین، اتریوم، لایتکوین و ریپل.
رمزارزهای غیر بیتکوینی در مجموع بهعنوان آلتکوین (altcoin) شناخته میشوند.
چگونه ارز دیجیتال بخریم
ممکن است از خود بپرسید که چگونه ارز دیجیتال را با خیال راحت بخرید. معمولاً سه مرحله برای این کار وجود دارد. :
مرحله 1: انتخاب یک پلتفرم
اولین قدم این است که تصمیم بگیرید از کدام پلتفرم استفاده کنید. به طور کلی، میتوانید بین یک کارگزار سنتی یا صرافی اختصاصی ارز دیجیتال یکی را انتخاب کنید:
دلالان سنتی کارگزاران آنلاینی هستند که راههایی را برای خرید و فروش ارز دیجیتال و همچنین سایر داراییهای مالی مانند سهام، اوراق قرضه و ETF ارائه میدهند. این پلتفرمها تمایل دارند هزینههای معاملاتی کمتری داشته باشند اما ویژگیهای رمزنگاری کمتری را ارائه دهند.
صرافیهای ارزهای دیجیتال: صرافیهای ارزهای دیجیتال زیادی وجود دارد که میتوانید از بین آنها یکی را انتخاب کنید، که هر کدام رمزارزهای متفاوت، ذخیره کیف پول، گزینههای حساب با بهره و غیره را ارائه میدهند. بسیاری از صرافیها هزینه های مبتنی بر دارایی را دریافت میکنند.
هنگام مقایسه پلتفرمهای مختلف، ارزهای دیجیتال پیشنهادی، هزینههایی که دریافت میکنند، ویژگیهای امنیتی، گزینههای ذخیرهسازی و برداشت و هر گونه منابع آموزشی را در نظر بگیرید.
مرحله 2: تامین مالی حساب خود
هنگامی که پلتفرم خود را انتخاب کردید، گام بعدی این است که حساب خود را تامین مالی کنید تا بتوانید تجارت را شروع کنید. اکثر صرافیهای ارزهای دیجیتال به کاربران اجازه میدهند با استفاده از ارزهای فیات (یعنی صادر شده توسط دولت) ارزهای دیجیتال مانند دلار آمریکا، پوند انگلیس یا یورو را با استفاده از کارتهای نقدی یا اعتباری خود خریداری کنند. اگرچه این میزان بر اساس پلتفرم متفاوت است.
خرید کریپتو با کارتهای اعتباری ریسکی در نظر گرفته میشود و برخی صرافیها از ضررهای معاملات پشتیبانی نمیکنند. برخی از شرکتهای کارت اعتباری تراکنشهای کریپتو را نیز مجاز نمیدانند. این به این دلیل است که رمزارزها بسیار پر نوسان هستند، و توصیه نمیشود که برای داراییهای خاص ریسکی بدهی (یا پرداخت بالقوه کارمزد تراکنشهای کارت اعتباری بالا) داشته باشید یا وام بگیرید.
برخی از پلتفرمها انتقالات حواله بین بانکی پایا (ACH) و انتقال وجه الکترونیکی فوری (Wire Transfer) را نیز میپذیرند. روش های پرداخت پذیرفتهشده و زمان صرفشده برای واریز یا برداشت در هر پلتفرم متفاوت است. به همین ترتیب، زمان صرفشده برای تسویه سپردهها بر اساس روش پرداخت متفاوت است.
فاکتور مهمی که باید در نظر گرفت هزینه هاست. اینها شامل کارمزدهای احتمالی تراکنش سپرده و برداشت به اضافه کارمزدهای صرافیها است. کارمزدها بسته به روش پرداخت و پلتفرم متفاوت خواهد بود، که در ابتدا باید تحقیق کرد.
مرحله 3: ثبت سفارش
می توانید از طریق وب سایت یا پلتفرم موبایلی کارگزار یا صرافی خود سفارش دهید. اگر قصد خرید ارزهای دیجیتال را دارید، میتوانید با انتخاب «خرید»، انتخاب نوع سفارش، وارد کردن مقدار ارزهای دیجیتالی که میخواهید بخرید و تأیید سفارش، این کار را انجام دهید. همین روند برای سفارشات “فروش” نیز اعمال میشود.
راه های دیگری نیز برای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال وجود دارد. این خدمات شامل خدمات پرداخت مانند PayPal، Cash App و Venmo است که به کاربران امکان خرید، فروش یا نگهداری ارزهای دیجیتال را میدهد. علاوه بر این، بسترهای سرمایهگذاری زیر وجود دارد:
تراست بیت کوین: میتوانید سهام تراست بیت کوین را با یک حساب کارگزاری معمولی خریداری کنید. این بستر به سرمایهگذاران خردهفروشی از طریق بازار سهام در معرض کریپتو قرار میدهند.
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بیت کوین: صندوقهای ETF بیت کوین و صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بیت کوین برای انتخاب وجود دارد.
سهام بلاکچین یا ETF: همچنین میتوانید به طور غیرمستقیم از طریق شرکتهای بلاکچینی که در فناوریهای کریپتو و تراکنشهای کریپتو تخصص دارند، روی ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنید. از طرف دیگر، میتوانید سهام یا ETF شرکتهایی که از فناوری بلاکچین استفاده میکنند را بخرید.
بهترین گزینه برای شما به اهداف سرمایهگذاری و ریسکپذیری شما بستگی دارد.
نحوه ذخیره ارز دیجیتال
هنگامی که ارز دیجیتال را خریداری کردید، باید آن را با خیال راحت ذخیره کنید تا از هک یا سرقت محافظت کنید. معمولاً ارزهای دیجیتال در کیف پولهای کریپتو ذخیره میشوند که دستگاههای فیزیکی یا نرمافزار آنلاینی هستند که برای ذخیره امن کلیدهای خصوصی ارزهای دیجیتال شما استفاده میشوند. برخی از صرافیها خدمات کیف پول ارائه میکنند و ذخیرهسازی مستقیم از طریق پلتفرم را برای شما آسان میکنند. با این حال، همه صرافیها یا کارگزاران به طور خودکار خدمات کیف پول را برای شما ارائه نمیدهند.
ارائه دهندگان کیف پول مختلفی برای انتخاب وجود دارد. اصطلاحات “کیف پول گرم” و “کیف پول سرد” برای کیف پولها استفاده می شود:
ذخیرهسازی در کیف پول سرد: “کیف پول های سرد” به ذخیرهسازی کریپتو اطلاق میشود که از نرم افزار آنلاین برای محافظت از کلیدهای خصوصی دارایی های شما استفاده می کند.
ذخیرهسازی کیف پول سرد: برخلاف کیف پول های گرم، کیف پولهای سرد (که به عنوان کیف پولهای سختافزاری نیز شناخته میشوند) برای ذخیره ایمن کلیدهای خصوصی شما به دستگاه های الکترونیکی آفلاین متکی هستند.
به طور معمول، کیف پول های سرد معمولاً کارمزد دریافت میکنند، در حالی که کیف پولهای گرم این گونه نیست.
با ارز دیجیتال چه چیزی میتوانید بخرید؟
زمانی که بیت کوین برای اولین بار راهاندازی شد، بهعنوان رسانهای برای تراکنشهای روزانه در نظر گرفته شده بود که خرید همه چیز از یک فنجان قهوه گرفته تا کامپیوتر یا حتی اقلام بزرگ مانند املاک و مستغلات را ممکن میسازد. این کاملا محقق نشده است و در حالی که تعداد مؤسساتی که ارزهای دیجیتال را میپذیرند در حال افزایش است، تراکنشهای بزرگ مربوط به آن نادر است. با این وجود، خرید انواع محصولات متنوع از وب سایتهای تجارت الکترونیک با استفاده از رمزارز امکان پذیر است. در اینجا چند نمونه آورده شده است:
سایتهای فناوری و تجارت الکترونیک:
چندین شرکت که محصولات فناوری میفروشند، رمزارزها را در وب سایتهای خود میپذیرند، مانند newegg.com، AT&T، و مایکروسافت. Overstock، یک پلتفرم تجارت الکترونیک، جزو اولین سایتهایی بود که بیت کوین را پذیرفت. Shopify، Rakuten، و Home Depot نیز بیت کوین میپذیرند.
کالاهای لوکس:
برخی از خردهفروشان لوکس رمزارز را به عنوان نوعی پرداخت میپذیرند. برای مثال، خردهفروشی آنلاین لوکس Bitdials ساعتهای رولکس، پتک فیلیپ و دیگر ساعتهای گرانقیمت را در ازای بیت کوین ارائه میکند.
ماشینها:
برخی از فروشندگان خودرو، از برندهای بازار انبوه گرفته تا فروشندگان لوکس سطح بالا در حال حاضر ارز دیجیتال را بهعنوان پرداخت میپذیرند.
بیمه:
در آوریل 2021، شرکت بیمه سوئیسی AXA اعلام کرد که پذیرش بیت کوین را به عنوان یک روش پرداخت برای تمام خطوط بیمه خود به جز بیمه عمر (به دلیل مسائل نظارتی) آغاز کرده است. بیمه پریمیر شیلد که بیمهنامههای خانه و خودرو را در ایالات متحده میفروشد، بیت کوین را برای پرداخت حق بیمه نیز میپذیرد.
اگر میخواهید ارز دیجیتال را در خردهفروشی خرج کنید که مستقیماً آن را قبول نمیکند، میتوانید از یک کارت نقدی ارز دیجیتال مانند BitPay در ایالات متحده استفاده کنید.
کلاهبرداری ارزهای دیجیتال و کلاهبرداری با ارزهای دیجیتال
متأسفانه جرایم ارزهای دیجیتال در حال افزایش است. کلاهبرداری های ارزهای دیجیتال عبارتند از:
وبسایتهای جعلی: سایتهای جعلی که دارای گواهینامههای جعلی و اصطلاحات تخصصی کریپتو هستند که بازدهی عظیم و تضمینی را ارائه میکنند، به شرطی که سرمایهگذاری را ادامه دهید.
طرحهای مجازی پونزی: مجرمان ارزهای دیجیتال فرصتهای موجود را برای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال ترویج میکنند و با پرداخت پول سرمایهگذاران قدیمی با پول سرمایهگذاران جدید، توهم بازدهی کلان را ایجاد میکنند. یک عملیات کلاهبرداری، شبکه BitClub، بیش از 700 میلیون دلار جمع آوری کرد قبل از اینکه عاملان آن در دسامبر 2019 کیفرخواست صادر شوند.
تاییدیههای “سلبریتی”: کلاهبرداران به صورت آنلاین به عنوان میلیاردرها یا نام های معروف ظاهر میشوند که قول میدهند سرمایهگذاری شما در یک ارز مجازی را چند برابر کنند اما در عوض آنچه را که ارسال میکنید می دزدند. همچنین ممکن است از اپلیکیشنهای پیامرسان یا اتاقهای چت برای شروع شایعاتی مبنی بر اینکه یک تاجر معروف از یک ارز دیجیتال پشتیبانی میکند، استفاده کنند. زمانی که آنها سرمایهگذاران را تشویق به خرید کردند و قیمت را بالا بردند، کلاهبرداران سهام خود را می فروشند و ارزش ارز کاهش مییابد.
کلاهبرداریهای عاشقانه: FBI نسبت به روند کلاهبرداریهای دوستیابی آنلاین هشدار میدهد. کلاهبرداران افرادی را که در برنامههای دوستیابی یا رسانههای اجتماعی ملاقات میکنند متقاعد میکنند تا با ارزهای مجازی سرمایهگذاری یا تجارت کنند. مرکز شکایات جرایم اینترنتی FBI بیش از 1800 گزارش از کلاهبرداری های عاشقانه مبتنی بر کریپتو را در هفت ماه اول سال 2021 ارائه کرد که زیان آن به 133 میلیون دلار رسید.
در غیر این صورت، کلاهبرداران ممکن است خود را به عنوان معاملهگران ارز مجازی معرفی کنند یا صرافیهای جعلی راهاندازی کنند تا مردم را فریب دهند تا به آنها پول بدهند. یکی دیگر از کلاهبرداریهای کریپتو شامل فروش تقلبی برای حسابهای بازنشستگی فردی در ارزهای دیجیتال است. هک رمزارزها نیر وجود دارد. مجرمان به کیف پول دیجیتالی، جایی که مردم ارز مجازی خود را جلوگیری از سرقت ذخیره میکنند، نفوذ میکنند.
آیا ارز دیجیتال امن است؟
ارزهای دیجیتال معمولاً با استفاده از فناوری بلاکچین ساخته میشوند. بلاکچین نحوه ثبت تراکنشها در «بلوکها» و تعیین زمان را توضیح میدهد. این یک فرآیند نسبتاً پیچیده و فنی است، اما نتیجه آن یک دفتر کل دیجیتال از تراکنشهای ارزهای دیجیتال است که دستکاری آن برای هکرها سخت است.
علاوه بر این، تراکنشها نیاز به یک فرآیند احراز هویت دو مرحلهای دارند. به عنوان مثال، ممکن است از شما خواسته شود که یک نام کاربری و رمز عبور برای شروع یک تراکنش وارد کنید. سپس، ممکن است مجبور شوید یک کد احراز هویت ارسالشده از طریق متن به تلفن همراه شخصی خود را وارد کنید.
در حالی که اوراق بهادار وجود دارد، این بدان معنا نیست که ارزهای دیجیتال غیرقابل هک هستند. چندین هک با دلار بالا برای راهاندازی ارزهای دیجیتال هزینههای سنگینی را به همراه داشته است. هکرها به Coincheck به مبلغ 534 میلیون دلار و BitGrail با قیمت 195 میلیون دلار ضربه زدند که آنها را به دو بزرگترین هک ارزهای دیجیتال در سال 2018 تبدیل کرد.
برخلاف پولهای تحت حمایت دولت، ارزش ارزهای مجازی کاملاً بر اساس عرضه و تقاضا است. این میتواند نوسانات بالایی ایجاد کند که سود قابل توجهی برای سرمایهگذاران ایجاد کند یا زیانهای بزرگی را به همراه داشته باشد. و سرمایهگذاریهای ارز دیجیتال نسبت به محصولات مالی سنتی مانند سهام، اوراق قرضه و صندوقهای سرمایهگذاری مشمول حمایت نظارتی بسیار کمتری هستند.
چهار نکته برای سرمایه گذاری ایمن در ارزهای دیجیتال
طبق گزارش مصرفکننده، همه سرمایهگذاریها دارای ریسک هستند، اما برخی از کارشناسان ارزهای دیجیتال را یکی از گزینههای سرمایهگذاری پرخطرتر میدانند. اگر قصد دارید روی ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنید، این نکات میتواند به شما در انتخابها به شما کمک کند:
پژوهش روی صرافیها
قبل از سرمایه گذاری، در مورد صرافیهای ارزهای دیجیتال اطلاعات کسب کنید. تخمینزده میشود که بیش از 500 صرافی برای انتخاب وجود دارد. تحقیقات خود را انجام دهید، بررسیها را بخوانید و قبل از حرکت با سرمایهگذاران با تجربه تر صحبت کنید.
بدانید چگونه ارز دیجیتال خود را ذخیره کنید
اگر ارز دیجیتال خریداری میکنید، باید آن را ذخیره کنید. می توانید آن را در صرافی یا کیف پول دیجیتال نگه دارید. در حالی که انواع مختلفی از کیف پول ها وجود دارد، هر کدام مزایا، الزامات فنی و امنیت خود را دارند. مانند صرافیها، قبل از سرمایهگذاری باید گزینههای ذخیرهسازی خود را بررسی کنید.
سرمایه گذاری های خود را متنوع کنید
تنوع، کلید هر استراتژی سرمایهگذاری خوب است. برای مثال، تمام پول خود را در بیت کوین قرار ندهید، فقط به این دلیل که بیت کوین نامی است که میشناسید. هزاران گزینه وجود دارد و بهتر است سرمایهگذاری خود را در چند ارز تقسیم کنید.
برای نوسانات آماده شوید
بازار ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان است، بنابراین برای فراز و نشیب آماده باشید. شاهد نوسانات چشمگیر قیمتها خواهید بود. اگر سبد سرمایهگذاری یا پذیرش ذهنی شما نمیتواند این کار را انجام دهد، ممکن است ارز دیجیتال انتخاب عاقلانهای برای شما نباشد.
کریپتوکارنسی در حال حاضر رایج است، اما به یاد داشته باشید، هنوز در مراحل ابتدایی نسبی خود است و به شدت حدس و گمانی محسوب میشود. سرمایهگذاری روی چیزهای جدید با چالشهایی همراه است، پس آماده باشید. اگر قصد شرکت دارید، تحقیقات خود را انجام دهید و برای شروع، محافظهکارانه سرمایهگذاری کنید.
یکی از بهترین راه ها برای ایمن ماندن آنلاین، استفاده از یک آنتی ویروس جامع است. Kaspersky Internet Security از شما در برابر آلودگی به بدافزار، نرم افزارهای جاسوسی، سرقت اطلاعات دفاع می کند و از پرداختهای آنلاین شما با استفاده از رمزگذاری درجه بانکی محافظت میکند.