سازمان مستقل غیرمتمرکز (DAO) چیست و چرا باید به آن اهمیت دهید؟
DAO چیست؟
DAO (Decentralized Autonomous Organization) یا سازمان مستقل غیرمتمرکز روشی برای سازماندهی افراد و علایق آنها در اینترنت با استفاده از بلاک چین است. بلاک چین یک سیستم دفتر کل عمومی است که فقط در اینترنت وجود دارد. از یک سیستم رمزنگاری پیچیده استفاده میکند تا اطمینان حاصل کند که همه چیزهایی که در آن نوشته شده است (بلوک ها) قابل تأیید است. این دفتر کل، که معمولاً توسط تعدادی از الفهای اینترنتی به نام «ماینرها» نگهداری میشود، میتواند برای ذخیره آنچه که به طور مؤثر قوانین قانونی یک سازمان است در اسنادی به نام قراردادهای هوشمند استفاده شود.
شما ممکن است یک DAO تشکیل دهید تا برای یک موسسه خیریه پول جمع آوری کنید، یا یک شرکت سرمایهگذاری تشکیل دهید که در آن همه اعضا در ازای سهام در برخی از شرکتها یا پروژه ها، وجوه مشارکت میدهند. هر یک از اعضای شرکتکننده ممکن است مقدار معینی از ارز دیجیتال را بپردازد. این مبلغ تعیین میکند که شرکتکننده چه تعداد توکن ممکن است از DAO دریافت کند. یرای سپردهگذاری و پرداخت سود ممکن است بر اساس برنامهای که در قرارداد هوشمند نوشته شدهاست عمل شود.
بیتکوین یک DAO است
رمزارز محبوب بیتکوین را میتوان یک DAO در نظر گرفت. در بیتکوین افراد طبق مجموعهای از شرایط، قراردادهایی را برای خرید و فروش ارز دیجیتال منعقد میکنند و همه چیز در بلاک چین بیتکوین ردیابی میشود.
اکثر DAO هایی که امروزه وجود دارند بر روی دومین بلاک چین بزرگ، شبکه اتریوم اجرا می شوند. اتریوم یک DAO را بهعنوان یک کسب و کار بومی اینترنتی که بهطور جمعی متعلق به اعضای آن و مدیریت آن است توصیف می کند. آنها دارای خزانه های داخلی هستند که هیچ کس بدون تأیید گروه اختیار دسترسی به آنها را ندارد. تصمیمات با پیشنهادات و رای گیری اداره می شوند. به عبارت دیگر، شرکتکنندگان DAO را اداره میکنند، نه یک مدیر مرکزی و باید هرگونه نقل و انتقال ارز به داخل یا خارج از خزانه DAO را تأیید کنند.
به عنوان مثال، در ماه نوامبر، گروهی از علاقه مندان به ارزهای دیجیتال یک DAO به نام ConstitutionDAO راهاندازی کردند تا برای خرید یکی از 13 اولین چاپ قانون اساسی ایالات متحده، پول جمع آوری کنند. این گروه نتوانست یکی از قوانین اساسی را که توسط ساتبیز به حراج گذاشتهشدهبود برنده شود، اما موفق شد به سرعت 47 میلیون دلار برای این هدف جمع آوری کند.
یک DAO دیگر به نام LinksDAO در حال جمعآوری سرمایه برای خرید و توسعه زمین گلف با سرمایهگذاری جمعی خود است. این گروه عضویتهای باشگاه را به صورت توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) فروخت، بیش از 10.5 میلیون دلار با انجام آن جمعآوری کرد و اکنون به فروش رسیدهاست. صاحبان NFTها سهمی در باشگاه و حق مشارکت در تصمیمگیری در مورد چگونگی توسعه باشگاه گلف دارند.
فایده DAO چیست؟
DAO ها به گونه ای تنظیم شده اند که شرکت کنندگان را ملزم به “اعتماد” به یکدیگر نکنند. در واقع، آنها می توانند کاملا غریبه باشند. این به این دلیل است که شرکت کنندگان یا تعهدات مقرر در قرارداد هوشمند را انجام می دهند یا انجام نمی دهند. شرایط قرارداد – همراه با تمام اقدامات شرکت کنندگان – در کد روی بلاک چین نوشته می شود، جایی که اطلاعات عمومی و دائمی است.
در تفکری که پشت DAO ها وجود دارد، بی اعتمادی به کنترل متمرکز انسانی است. در پرسشهای متداول اتریوم آمده است:
«هیچ مدیر عاملی وجود ندارد که بتواند هزینهها را بر اساس هوسهای خود مجاز کند. هیچ شانسی هم برای دستکاری یک مدیر مالی مبتذل در کتابها وجود ندارد.»
یک مکتب فکری وجود دارد که میگوید انسانها در خلاء بد رفتار نمیکنند زیرا شرور هستند، بلکه به این دلیل که در سازمانی عمل میکنند که به آنها قدرتی میدهد که میتوان از آن سوء استفاده کرد. آنها ممکن است به دلیل طمع، تعصب، میل به شهرت یا صدها نقص دیگر بر خلاف منافع سازمان عمل کنند. گاهی اوقات این اتفاق پشت درهای بسته رخ می دهد (مثل زمانی که یک مدیر اجرایی 1000 دلار برای کوتاه کردن مو می پردازد و گزارش هزینه های خود را امضا می کند) یا در فضای باز (مثل زمانی که یک مدیر عامل تصمیم می گیرد اطلاعات نادرست را در شبکه اجتماعی شرکت خود میزبانی کند).
در تئوری، قدرت تصمیمگیری در یک DAO به گونهای توزیع میشود که همه شرکتکنندگان را شامل شود. به این ترتیب بهطور خودکار نیاز به مدیریت روزانه توزیع میشود.
DAO چه کاری میتواند انجام دهد که قراردادهای قانونی نمیتوانند؟
از برخی جهات، یک قرارداد هوشمند DAO مانند یک توافقنامه قانونی است که توسط توسعهدهندگان نرم افزار به صورت کد نوشته شدهاست. شکاکان اغلب می پرسند که DAOها چه کاری می توانند انجام دهند که میثاقهای حقوقی قدیمی و قدیمی نمیتوانند انجام دهند. سوال خوبی است. علاقهمندان به بلاک چین استدلال می کنند که قراردادهای هوشمند عنصری از اتوماسیون را به توافقنامههای قانونی اضافه میکنند. بهعنوان مثال، یک قرارداد هوشمند که بر تلاشهای جمعآوری سرمایه نظارت میکند، ممکن است حاوی یک توکن کریپتو به شرکتکنندهای باشد که به تازگی مقدار مشخصی پول را به هدف DAO اهدا کرده است.
طرفداران DAO می گویند که قراردادهای هوشمند همچنین می توانند کوتاه تر، کوچکتر و سریعتر از قراردادهای قانونی استاندارد تولید شوند. به علاوه، با استفاده از ارز دیجیتال ثبتشده در بلاک چین، می توان به مراتب سریعتر از ارزهای فیات که از طریق بانکهای سنتی پردازش میشود، پول جمع آوری کرد.
معایب DAOs چیست؟
علیرغم نام، DAOهایی که امروزه وجود دارند کاملاً غیرمتمرکز یا کاملاً دموکراتیک نیستند. آنها هنوز تا حدودی به مشارکتکنندگانی که به گروهی از افراد که در ابتدا DAO و اهداف و شرایط کلی آن را راهاندازی کردند، اعتماد دارند. همچنین باید به آن گروه از افراد اعتماد کرد تا در مورد مدل حکومتی مناسب تصمیم بگیرند. در برخی مدلها، به هر شرکتکنندهای که در کریپتو کمک میکند، بدون توجه به مقدار کمک آن یک توکن صادر میشود که نشاندهنده یک رأی برای شرکت در تصمیمات آتی DAO است. اما در برخی از DAOها، ممکن است ناعادلانه باشد که به شرکتکنندهای که مقدار زیادی یه کریپتو را کمک کرده است، در موارد مهم همان حقی را داشته باشد که کسی که مبلغ کمی را کمک کرده است.
DAOها هنوز در ابتدای راه هستند. این سازمانها و فناوریای که زیربنای آنها است، به اندازه کافی نویدبخش هستند که باید در زمان بلوغ، اصلاح خود و یافتن موارد استفاده جدید، از نزدیک تحت نظر قرار گیرند.
منبع: fastcompany