یوان دیجیتال چین نشان میدهد که چرا ما هنوز به ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین نیاز داریم
یوان دیجیتال چین در این هفته آماده حضور در صحنه جهانی است. ورزشکاران خارجی و سایر افراد حاضر در المپیک پکن میتوانند برای اولین بار از یوان دیجیتال استفاده کنند. مردم میتوانند از طریق یک برنامه در تلفن هوشمند خود به یوان دیجیتال دسترسی داشته باشند. این برنامه نسخه دیجیتالی renminbi است که توسط بانک خلق چین صادر شده و با سایر برنامههای پرداخت متفاوت است.
یوان دیجیتال قبلاً در شهرهای مختلف چین به صورت آزمایشی اجرا و در نیمه دوم سال 2021 در بیش از 8 میلیارد دلار تراکنش استفاده شده است. تلاشهای چین همچنین سایر کشورها را به توجه بیشتر به ارزهای دیجیتال خود ترغیب کرده است. نزدیک به 90 کشور که بیش از 90 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را تشکیل میدهند، به طور فعال در حال بررسی ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) خود هستند.
آیا CBDCها نیاز به ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین را از بین خواهند برد؟
برخی استدلال می کنند که CBDCها نیاز به ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین را از بین خواهند برد. به هر حال، آیا ما واقعاً به چند ارز دیجیتال مختلف نیاز داریم؟ اما در واقع برعکس این موضوع صادق است. ظهور CBDC ها اهمیت ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز را که نسبتا خصوصی هستند و توسط هیچ دولتی کنترل نمیشوند، برجسته میکند.
در حالی که ارز دیجیتال چین یک اقدام چشمگیر است که میتواند مزایای زیادی مانند سهولت و کارایی پرداختها را ارائه دهد اما حریم خصوصی ندارد. در هر صورت، یوان دیجیتال به دولت امکان نظارت بیشتری نسبت به تراکنشهای مالی شهروندانش میدهد.
یایا فانوسی، کارشناس ارشد مرکز امنیت جدید آمریکا، در مصاحبه ای گفت، ممکن است برای پرداختهای کوچک نیازی به ارائه کارت شناسایی نداشته باشید. اما «دولت قادر خواهد بود همه تراکنشها را ردیابی کند، خواه ناشناس باشند یا نه».
چین یک سیستم پرداخت موبایلی بسیار پیچیده دارد که توسط WeChat Pay و Alipay هدایت میشود. شرکتها دادههای مالی خصوصی زیادی جمعآوری میکنند. اما یوان دیجیتال این دادهها را حتی برای دولت قابل دسترستر میکند. فانوسی گفت که دولت چین میتواند به شرکتهای پرداخت مراجعه کند و دادهها را دریافت کند. اما با یوان دیجیتال، آنها نیازی به برداشتن این گام اضافی نخواهند داشت زیرا به آن دادهها دسترسی مستقیم خواهند داشت. او گفت که با یوان دیجیتال، «آنها بدون اینکه کاری انجام دهند به دادهها دسترسی دارند.»
CBDCها نه تنها قابل ردیابی هستند، بلکه ممکن است قابل برنامهریزی نیز باشند. به عنوان مثال، پس از یک بلای طبیعی، یک دولت میتواند پول دیجیتالی را برای شهروندان ارسال کند که آن پول میتواند فقط صرف غذا و دارو شود، اما نه الکل. این بدان معناست که دولتها توانایی بیشتری برای تصمیمگیری در مورد دسترسی به پول دیجیتال خواهند داشت. فانوسی در مورد چین گفت:
«برای بانک مرکزی آسان خواهد بود که هر کیف پولی را که بخواهد به دلیل مسائل سیاسی یا مبارزه با جرم و جنایت یا هر چیز دیگری غیرفعال کند.»
هنوز خیلی زود است که بدانیم ارزهای دیجیتال بانک مرکزی در عمل چگونه عمل خواهند کرد، اما نگرانیها آنقدر زیاد است که تام ایمر، نماینده کنگره، در قوانینی که ارائه کرده است، به مسائل مربوط به حریم خصوصی اشاره کرد که فدرال رزرو ایالات متحده را از صدور مستقیم CBDC برای افراد منع میکند.
حریم خصوصی در ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال رویکردی اساسا متفاوت ارائه میدهند. بیتکوین، ارز دیجیتال پیشرو در جهان، پس از بحران مالی سال 2008 به عنوان نوعی از پول معرفی شد که قرار بود مستقل از کنترل دولت یا بانک باشد. تراکنشهای بیتکوین در یک دفتر کل غیرمتمرکز به نام بلاکچین ذخیره میشوند.
یکی از مزایای اصلی بیتکوین این است که هیچ دولتی نمی تواند شما را از ارسال یا دریافت آن منع کند و هیچ دولتی نمی تواند شبکه را ببندد. بیتکوین همچنین یک شکل نسبتا خصوصی پول است. به این معنا که تنها چیزی که برای ارسال و دریافت بیتکوین نیاز دارید آدرسی است که از رشتهای از اعداد و حروف تشکیل شده است. برخی صرفاً به این دلیل به سمت رمزارزها جذب میشوند که معتقدند حتی تراکنشهای کاملاً قانونی باید از حمایتهای اولیه حریم خصوصی برخوردار شوند.
برخی از متخصصان رمزارز استدلال میکنند که حتی بیتکوین به اندازه کافی خصوصی نیست، زیرا تمام تراکنشهای بیتکوین در یک بلاکچین قابل مشاهده برای عموم، ثبت میشود. با این حال، پیوست کردن یک آدرس بیتکوین به هویت یک شخص واقعی کار میبرد؛ دولتها یا سازمانهای جاسوسی باید زمان، مهارت و تلاش زیادی را به تجزیه و تحلیل دادههای بلاکچین اختصاص دهند. در مقابل، CBDCهایی مانند چین به گونه ای طراحی شدهاند که توسط دولت قابل ردیابی باشد.
توسعه دهندگان در حال حاضر برای افزایش حفاظت از حریم خصوصی بیتکوین کار می کنند. اما ارزهای دیجیتال دیگری مانند zcash و monero وجود دارند که حفاظت از حریم خصوصی را به عنوان یک ویژگی کلیدی ترویج می کنند. به عنوان مثال، Zcash از یک ابزار رمزنگاری به نام اثباتهای دانش صفر استفاده میکند که راهی برای تأیید مجموعهای از دادهها بدون افشای آن دادهها است. رمزارزهای جدید دائماً ظاهر میشوند و احتمالاً در مورد حریم خصوصی نوآوریهای بیشتری را شاهد خواهیم بود.
یوان دیجیتال چین ممکن است در نهایت به شکل اصلی پرداخت این کشور تبدیل شود. ویکتور گائو، استاد کرسی دانشگاه سوچو چین، در مصاحبهای گفت:
«این که من Renminbi دیجیتال را بپذیرم یا نه، به من بستگی ندارد که تصمیم بگیرم. اگر در چین بمانم، اگر شهروند جهانی باقی بمانم، فکر میکنم این موج دیر یا زود به من خواهد رسید. من نمیتوانم در برابر آن بجنگم. نمیتوانم در برابر آن مقاومت کنم مگر اینکه جان خود را دهم.»
سایر کشورها، از جمله ایالات متحده، ممکن است نتوانند در برابر وسوسه ایجاد یک CBDC مقاومت کنند. اما ارزهای دیجیتالی تحت حمایت دولت نباید برتری داشته باشند. برای حفظ شکل مستقل و نسبتاً خصوصی پول دیجیتال در دنیایی که تراکنشها برای دولتها ردیابی و کنترل آن آسانتر میشود، به ارزهای دیجیتال دیگری نیاز است.